“ดวงจันทร์” ถือเป็นเป้าหมายสำคัญของมนุษยชาติในยุคนี้ พร้อมความหวังว่าภายในสิ้นศตวรรษอาจมีการสร้างอาณานิคมและใช้ชีวิตอยู่บนดาวบริวารดวงนี้ได้ ทำให้นานาชาติต่างพยายามเร่งเดินหน้าภารกิจที่เกี่ยวกับดวงจันทร์อย่างต่อเนื่อง
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยชิ้นใหม่ที่ได้รับทุนสนบสนุนจากนาซา พบว่า ดวงจันทร์ของเรากำลังหดตัวลงอย่างต่อเนื่อง จากการที่แก่นชั้นนอก (Outer Core) ของดวงจันทร์ ซึ่งเป็นชั้นหินหนืด เกิดการหลอมละลายและเย็นตัวลง ทำให้มีความเปลี่ยนแปลงในปริมาตรดวงจันทร์ จนเกิดการหดตัว
ตระการตา! ภาพกาแล็กซีก้นหอย 19 แห่งจาก “เจมส์ เว็บบ์”
คืนชีพ! “SLIM” ยานสำรวจดวงจันทร์ของญี่ปุ่น กลับมาทำงานแล้ว
คิดเห็นอย่างไร? เมื่ออาจจะมีธุรกิจ “นำเถ้าอัฐิไปฝังบนดวงจันทร์”
มีรายงานว่าในช่วงไม่กี่ล้านปีที่ผ่านมา เส้นผ่านศูนย์กลางของดวงจันทร์หดลงไปประมาณ 45 เมตรแล้วคำพูดจาก สล็อต777
นั่นเป็นตัวเลขที่มีนัยสำคัญในแง่มุมทางธรณีวิทยา แต่น้อยเกินไปที่จะทำให้เกิดผลกระทบต่อโลกหรือต่อวัฏจักรน้ำขึ้นน้ำลง
กระนั้น สำหรับนักบินอวกาศและนานาชาติที่ต้องการไปตั้งฐานบนดวงจันทร์ เรื่องนี้อาจส่งผลกระทบอย่างมาก โดยเฉพาะในแง่ของความปลอดภัย เพราะการหดตัวของดวงจันทร์จะก่อให้เกิด “แผ่นดินไหว” หรือ“มูนเควก” (Moonquake) ได้
เมื่อแก่นของดวงจันทร์ค่อย ๆ เย็นลงและหดตัว พื้นผิวของมันก็จะเกิดรอยย่น เหมือนกับองุ่นที่เหี่ยวเฉาจนกลายเป็นลูกเกด ทำให้เกิดแผ่นดินไหวที่อาจคงอยู่นานหลายชั่วโมง เช่นเดียวกับแผ่นดินถล่ม
พื้นที่บริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์เอง ซึ่งเป็นเป้าหมายในการลงจอดและศึกษาของหลายประเทศ ก็มีแนวโน้มที่จะเกิดปรากฏการณ์แผ่นดินไหวเหล่านี้ ซึ่งอาจก่อให้เกิดภัยคุกคามต่อผู้ตั้งถิ่นฐานและอุปกรณ์ของมนุษย์ในอนาคต
โธมัส อาร์. วัตเตอร์ส นักวิทยาศาสตร์อาวุโสกิตติมศักดิ์จากศูนย์เพื่อการศึกษาโลกและดาวเคราะห์ พิพิธภัณฑ์อากาศและอวกาศแห่งชาติ หนึ่งในทีมวิจัย กล่าวว่า “นี่ไม่ใช่คำเตือนเพื่อขัดขวางการสำรวจขั้วโลกใต้ของดวงจันทร์ แต่เพื่อเตือนว่า ดวงจันทร์ไม่ใช่สถานที่ที่ไม่มีพิษมีภัย”
เขาเสริมว่า “แก่นชั้นนอกของดวงจันทร์เย็นตัวลง ในขณะที่มันเย็นลง ดวงจันทร์จะหดตัว ปริมาตรภายในเปลี่ยนแปลง และเปลือกโลกจะต้องปรับให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงนั้น มันเป็นการหดตัวของดวงจันทร์”
เนื่องจากพื้นผิวดวงจันทร์เปราะ การหดตัวจึงทำให้เกิดรอยแตก ซึ่งนักธรณีวิทยาเรียกว่า “รอยเลื่อน” (Fault)
“ดวงจันทร์ถูกมองว่าเป็นวัตถุที่ตายแล้วในทางธรณีวิทยาซึ่งไม่มีอะไรเกิดขึ้นมานับพันล้านปี ซึ่งนั่นไม่ใช่ความจริง เพราะรอยเลื่อนเหล่านี้ยังเกิดขึ้น สิ่งต่าง ๆ กำลังเกิดขึ้น จริง ๆ แล้วเรายังตรวจพบแผ่นดินถล่มด้วยในช่วงเวลาที่ยานสำรวจ Lunar Reconnaissance Orbiter อยู่ในวงโคจรรอบดวงจันทร์”
Lunar Reconnaissance Orbiter หรือ LRO ของนาซาเปิดตัวในปี 2009 และกำลังสร้างแผนที่พื้นผิวดวงจันทร์ด้วยเครื่องมือต่าง ๆ
วัตเตอร์สใช้ข้อมูลที่รวบรวมโดย LRO เพื่อเชื่อมโยงแผ่นดินไหวบนดวงจันทร์อันทรงพลังชุดรอยเลื่อนบนดวงจันทร์บริเวณขั้วใต้ ซึ่งตรวจพบด้วยเครื่องมือที่นักบินอวกาศอะพอลโลทิ้งไว้เมื่อกว่า 50 ปีที่แล้ว
“เรารู้จากการเครื่องมือวัดแผ่นดินไหวของอะพอลโล ซึ่งเป็นเครื่องวัดแผ่นดินไหว 4 เครื่องที่ทำงานเป็นระยะเวลาประมาณ 7 ปี ว่ามีแผ่นดินไหวแบบตื้น ๆ เกิดขึ้น แต่เราไม่รู้จริงๆ ว่าแหล่งที่มาคืออะไร” วัตเตอร์สกล่าว
เขาเสริมว่า “เรายังรู้ด้วยว่า แผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ที่ใหญ่ที่สุดที่ตรวจพบโดยเครื่องวัดแผ่นดินไหวอะพอลโลนั้นเกิดใกล้ขั้วใต้ เราจึงพยายามค้นหาว่าต้นตอมาจากอะไร และปรากฏว่า รอยเลื่อนเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้คือผู้ต้องสงสัย”
แผ่นดินไหวบนดวงจันทร์ที่รุนแรงที่สุดเท่าที่เคยบันทึกไว้ได้ มีความรุนแรงเทียบเท่ากับแผ่นดินไหวขนาด 5.0 แมกนิจูดบนโลก ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับปานกลาง แต่แรงโน้มถ่วงที่น้อยกว่าของดวงจันทร์จะทำให้สถานการณ์แย่กว่าแผ่นดินไหวบนโลก
“บนโลก คุณมีแรงโน้มถ่วงที่สามารถทำให้คุณยึดติดกับพื้นผิวได้ แต่แรงโน้มถ่วงบนดวงจันทร์มีน้อยกว่ามาก ดังนั้นแม้แต่ความเร่งเพียงเล็กน้อยก็อาจทำให้คุณลอยออกจากพื้นดินได้ ดังนั้นการสั่นจากแผ่นดินไหวก็อาจทำให้สิ่งต่าง ๆ ลอยและกระจัดกระจายไปทั่วได้ในสภาพแวดล้อมที่แรงโน้มถ่วงต่ำ” วัตเตอร์สกล่าว
ด้าน โยซิโอ นากามูระ ศาสตราจารย์กิตติคุณสาขาธรณีฟิสิกส์จากมหาวิทยาลัยเท็กซัส กล่าวว่า แผ่นดินไหวบนดวงจันทร์อาจเป็นปัญหาสำหรับภารกิจลงจอดด้วยคนขับในอนาคต
อย่างไรก็ตาม นากามูระ ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการศึกษาครั้งนี้ ไม่เห็นด้วยกับสาเหตุของแผ่นดินไหว และกล่าวว่าข้อมูลของอะพอลโลแสดงให้เห็นว่า ปรากฏการณ์นี้มีต้นกำเนิดมาจากใต้พื้นผิวหลายสิบกิโลเมตร
“เรายังไม่รู้ว่าอะไรทำให้เกิดแผ่นดินไหวตื้น ๆ แต่มันไม่ใช่รอยเลื่อนใกล้พื้นผิว แต่ไม่ว่าอะไรจะทำให้เกิดแผ่นดินไหวเหล่านั้น มันก็เป็นความจริงที่พวกมันอาจเป็นภัยคุกคามต่อภารกิจลงจอดในอนาคต และเราต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับพวกมัน” นากามูระกล่าว
ด้าน อัลเลน ฮัสเกอร์ ศาสตราจารย์ด้านธรณีฟิสิกส์ สถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย ซึ่งไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกับการวิจัยนี้ บอกว่า อย่างน้อยก็ในอนาคตอันใกล้นี้ มนุษย์จะอยู่บนดวงจันทร์ได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ หรือมากที่สุด 2-3 วันเท่านั้น
“ไม่น่าเป็นไปได้มากที่แผ่นดินไหวใหญ่จะเกิดขึ้นในขณะที่มีคนของเราอยู่ที่นั่น อย่างไรก็ตาม เป็นการดีที่จะทราบว่ามีแหล่งกำเนิดแผ่นดินไหวเหล่านี้อยู่ พวกมันอาจเป็นโอกาสในการศึกษาดวงจันทร์ได้ดีขึ้นเหมือนกับที่เราทำบนโลกเวลาที่เกิดแผ่นดินไหว” ฮัสเกอร์กล่าว
เรียบเรียงจาก CNN
ตรวจหวยงวดนี้ – ผลสลากกินแบ่งรัฐบาล งวดวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2567 ลอตเตอรี่ 1/2/67
โปรแกรมฟุตบอลเอเชียน คัพ 2023 รอบ 8 ทีม พร้อมเวลาแข่งขัน
ผลบอลเอเชียน คัพ 2023 ญี่ปุ่น ควง อิหร่าน เข้ารอบ 8 ทีมสุดท้าย
